«Αντί για παραμύθια, τους διαβάζω Σαίξπηρ»
Από πολύ νωρίς πρέπει τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με τα κλασικά έργα, υποστηρίζουν οι ειδικοί
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Ζωή Λιάκα zliaka@dolnet.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Πέμπτη 13 Αυγούστου 2009 εφημερίδα τα ΝΕΑ
«Μέσα από τα βιβλία της κλασικής λογοτεχνίας μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά μας για όλα τα θέματα που αφορούν τη ζωή. Στις σελίδες τους, άπειρες φορές αποκαλύπτονται οι απαντήσεις σε ερωτήματα και ζητήματα που προκύπτουν τόσο σε προσωπικά ζητήματα όσο και στις σχέσεις με τους γύρω μας, ακόμη και με τα παιδιά μας».
Η Ειρήνη Καλτίδου, φιλόλογος, είναι μητέρα τεσσάρων παιδιών. Έχει έναν γιο 16 ετών και τρεις κόρες οι οποίες είναι 14, 12 και τα 6 χρόνων αντίστοιχα. Τα έργα των κλασικών συγγραφέων που βρίσκονταν στη βιβλιοθήκη της έγιναν η χείρα βοηθείας που έχει ανάγκη ένας νέος γονιός στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, κλείνοντας τα μάτια μπροστά σε τίτλους που έμοιαζαν μεν ελκυστικοί, αλλά χωρίς εγγυήσεις για το αποτέλεσμά τους. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά η κ. Ειρήνη Καλτίδου, «διάβαζα στα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία κλασική λογοτεχνία- στην αρχή εκείνα που ήταν γραμμένα για παιδιά από τα κλασικά εικονογραφημένα, για παράδειγμα. Στην εφηβεία τους τώρα πια αναζητούν τα έργα των μεγάλων συγγραφέων. Εκείνο όμως που είναι για μένα πιο σημαντικό και πιο ουσιαστικό είναι ότι εκείνα τα αναγνώσματα και οι ιστορίες των μεγάλων συγγραφέων αποτέλεσαν αφορμή για να τεθούν πολλά θέματα συζήτησης ανάμεσά μας».
Σαν συμβουλές
Οι μεγάλοι συγγραφείς μπορούν να προσφέρουν καλύτερες συμβουλές στους γονείς από θεραπευτές ή βιβλία σχετικά με τη συμπεριφορά στα παιδιά. Και όπως επισημαίνει ο Ευγένιος Τριβιζάς, συγγραφέας και καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Reading στη Μεγάλη Βρετανία, ασφαλώς δοκιμασμένα κλασικά έργα με διαχρονικά θέματα έχουν θετική επίδραση στην ανάπτυξη και διαπαιδαγώγηση των παιδιών, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εξίσου σημαντικά και επωφελή σύγχρονα έργα. Ο κ. Τριβιζάς τονίζει: «Ας μην ξεχνάμε όμως ότι πολλά από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας τα οποία περιλαμβάνονται στην κατηγορία των παιδικών βιβλίων, όπως “Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ” ή τα έργα του Μαρκ Τουέιν για παράδειγμα, δεν γράφτηκαν αρχικά για παιδιά. Το γεγονός ότι σε ένα εξώφυλλο φιγουράρει το εντυπωσιακό όνομα ενός γίγαντα της λογοτεχνίας δεν αρκεί για να είμαστε σίγουροι για την καταλληλότητα και εγκυρότητα του περιεχομένου». Πολλά εξαρτώνται, τονίζει ο γνωστός συγγραφέας, από την ποιότητα, την υπευθυνότητα και την πιστότητα των διαφόρων μεταφράσεων, συμπτύξεων, αποδόσεων και παραφράσεων του κλασικού έργου, οι οποίες πολλές φορές λόγω του ότι οι συγγραφείς δεν ζουν πλέον για να πάρουν τους υπεύθυνους στο κυνήγι, ακρωτηριάζουν, υποβαθμίζουν ή ακόμα και προδίδουν το πρωτότυπο δημιούργημα.
«Βέβαια τα μικρότερα παιδιά δεν μπορούν να διαβάσουν τα κλασικά αυτά αριστουργήματα στην αρχική τους μορφή. Για τους εφήβους όμως σίγουρα είναι εκατό φορές προτιμότερα από αδέξιες και πρόχειρες σύγχρονες απομιμήσεις».
ΟΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Ναι στους κλασικούς, αλλά με προσοχή στις διασκευές και τις μεταφράσεις, είναι η συμβουλή προς τους γονείς
«Η λογοτεχνία μιλά για τον κόσμο πιο ουσιαστικά»
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ και πατέρας ενός 13χρονου κοριτσιού Βαγγέλης Ραπτόπουλος επισημαίνει την αναγκαιότητα της κλασικής λογοτεχνίας στη ζωή των παιδιών. Η επίδρασή τους έχει ευεργετικά αποτελέσματα, γιατί όπως τονίζει ο κ. Ραπτόπουλος «ένα κλασικό έργο μπορεί να λειτουργήσει σφαιρικά και ουσιαστικά». Επισημαίνει ακόμη ότι τα σύγχρονα βιβλία που απευθύνονται στους γονείς και δίνουν οδηγίες και αναλύσεις – επιστημονικά ίσως τεκμηριωμένες- αναφέρονται περισσότερο στη λογική. «Ένα λογοτεχνικό έργο όμως επιδρά στον συναισθηματικό κόσμο με τρόπο έμμεσο και κάθε φορά διαφορετικό». Η αξία ενός κλασικού έργου για τον κ. Ραπτόπουλο εντοπίζεται και στο ότι «ένα κλασικό έργο δεν μιλάει μόνο για τα ωραία και ορθολογικά που σίγουρα οι γονείς μιλούν στα παιδιά γι΄ αυτά. Οι μεγάλοι συγγραφείς μιλούν και για το “κακό” μέσα από τα γραπτά τους, προσφέροντας στους μικρούς αναγνώστες όχι μόνο μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την πραγματικότητα και τα στοιχεία που τη συνθέτουν, αλλά και τους δίνουν τη δυνατότητα να το “τιθασεύουν”».
Η τέχνη πρέπει να υπάρχει στη ζωή των γονιών και των παιδιών σε κάθε μορφή της όχι μόνο μέσα από τα βιβλία των μεγάλων συγγραφέων, παρατηρεί ο Β. Ραπτόπουλος.
«Ένας πίνακας ζωγραφικής, μια καλή ταινία ή ένα ωραίο θεατρικό έργο έχουν την ίδια ευεργετική επίδραση στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών».
Λένα
Σεπτ. 14, 2009 @ 11:42:35
τέλειο! θα το δοκιμάσω οπωσδήποτε! και το συζητούσαμε με τον άντρα μου τις προάλλες, μήπως θα ήταν καλό να διαβάζουμε της μικρής κάτι περισσότερο από παιδικά παραμυθάκια, όπως π.χ. ελληνική μυθολογία, όμηρο, κλπ, και τώρα βλέπω ότι σωστά σκεφτήκαμε! τι καλά! (και τα είχα ψιλοβαρεθεί τα παραμυθάκια τόσο καιρό!)
αριαδνη
Σεπτ. 14, 2009 @ 14:43:09
Κυκλοφορούν αρκετά παιδικά σε μυθολογία, μπορείς να το λες σαν παραμυθάκι, ή να δείχνεις τις εικόνες. Γενικά νομίζω οτι οτι βιβλίο δείχνεις ή διαβάζεις στο παιδί (ανάλογα πάντα με την ηλικία) καλό κάνεις και μπροστά μας θα το βρούμε κάποια στιγμή…. 🙂
Μας έφερε μια φίλη μου προχθές δώρο κάτι φανταστικά βιβλιαράκια,παραμυθάκια, για δες τα
http://www.circepbl.gr/ αφού λέω να πάρω όλη την σειρά!
mamakostaki
Σεπτ. 15, 2009 @ 21:24:54
eida k go ayto to site…mou fanike endiaferon…agorasa kapoia vivlia gia to gio mou mias k exo xekinisei na tou ftiaxno mikri vivlio8iki…tora 8a mou peis apo tora????mi moy 8imiseis ti mana moy pou oti k na kano mou leei noris akoma….k stin egimosini me eixe prixei…mi psonizeis ,,,noris einai akoma,grousoyzia…ego omos xabari den epairna apo 2 minon tou psoniza siga siga siga apo ola…k exo parami8ia poy ta eixa parei 6 minon egios.. k sti vaftisi ta idia…ego etoimazomoyna apo ta xristougenna…k tora mia xara ta xefilizei k as mi katalavainei.an exeis ipopsin sou sigekrimmena vivlia poy ta 8eoreis axiologa na mou to les. k an pali 8eoreis oti ontos einai noris pali na mou to peis……
Λένα
Σεπτ. 15, 2009 @ 22:28:48
νωρίς δεν είναι ποτέ! δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει κάθε μέρα!
έτσι κι εμείς! όταν μάθαμε ότι περιμένουμε μωρό, από νωρίς ξεκινήσαμε να φτιάξουμε το δωμάτιό της και να της πάρουμε ρουχαλάκια και πραγματάκια! και όλοι μας κοροϊδεύανε! έλα όμως που τελικά πέρασα την περισσότερη εγκυμοσύνη μου καθηλωμένη στο κρεβάτι! οπότε μια χαρά μας βόλεψε που τα είχαμε σχεδόν όλα έτοιμα από νωρίς! αλλιώς τίποτα δεν θα είχαμε κάνει και όταν θα ερχόταν η ώρα, θα τα ετοίμαζαν άλλοι για μένα… δεν θα ήταν άσχημο να μην νιώσω τη χαρά της ετοιμασίας του δωματίου και των πραγμάτων της μικρής μου; απαπα, ούτε να το σκέφτομαι δεν θέλω!
όσο για παραμυθάκια, από τον πρώτο μήνα, η πρώτη μου βόλτα έξω έτυχε να συμπεριλαμβάνει και βιβλιοπωλείο, οπότε από τον πρώτο της μήνα, της παίρνω κάθε μήνα και από ένα βιβλίο! (καλά, καμιά φορά παρασύρομαι και παίρνω παραπάνω από ένα! αλλά το ευχαριστιέμαι! χεχεχε)
αριαδνη
Σεπτ. 16, 2009 @ 08:38:14
Συμφωνώ με Λενάκι! Τι αργά και νωρίς, όποτε βολεύεται ο καθένας….;) 🙂
Για το διάβασμα, κι εμείς ξεκινήσαμε πολύ νωρίς με πάνινα βιβλιαράκια, με άλλα που έχουν ήχους και ζωάκια και διάφορα, χαζεύουν τα χρώματα τα σχήματα. Εντάξει παραμύθι είναι νωρίς ακόμα δεν μπορούν να κάτσουν να το παρακολουθήσουν 🙂 Γενικά στο θέμα βιβλιο νομίζω ότι κάνεις καλό είναι.
Τρελαίνομαι οταν πηγαίνω στο βιβλιοπωλείο, θέλω να τα πάρω όλα. 🙂
Marina
Σεπτ. 17, 2010 @ 22:23:20
Καλησπέρα σας. Μου άρεσε πολύ το άρθρο σας. Εχω ξεκινήσει μία αναδοχή γνώσης σε 2 αδελφάκια (9 και 15 ετών αντίστοιχα). Εδώ και 1,5 χρόνο τους κτίζω μία βιβλιοθήκη λογοτεχνίας και γνώσεων. Συγχρόνως βέβαια πληρώνω και τα ιδιαίτερα μαθήματα (όχι στο σχολικό κομμάτι, ο 15χρονος είναι αριστούχος) για μουσική και ζωγραφική κυρίως (έχουν ταλέντο ο ένας στο κλαρινέτο και ο άλλος στο σκίτσο-γκράφιτι).
Τα βιβλία που αναφέρετε πιο πάνω τα έχω ήδη δώσει..ξεκίνησα απο ξένη κλασσική λογοτεχνία. Στη πορεία έμαθα ότι ακόμη και ο μικρός γράφει όμορφες εκθέσεις, με λέξεις απο τα βιβλία που διαβάζει και ότι έχει σωστή σκέψη και λόγο.
Χαίρομαι πολύ που διαβάζω άρθρα σαν το δικό σας. Μέσα στην ισοπέδωση των αξιών και στην αδιαφορία για τη χαρά της ανάγνωσης, κείμενα σαν το δικό σας φωσφορίζουν σαν αστέρια στο σκοτεινό ουρανό.
αριάδνη
Σεπτ. 18, 2010 @ 13:30:50
Γειά σας Μαρίνα!
Συγχαρητήρια για αυτό που κάνετε αλλά και για το υπέροχο μπλογκ σας 🙂